Zebrano 1,000 podpisów
Do: Prokuratura Rejonowa właściwa miejscowo dla Jedwabnego
W obronie prawdy i pamięci ofiar Jedwabnego
Obywatelskie zawiadomienie o możliwości popełnienia przestępstwa z art. 261 i 257 Kodeksu karnego w związku z umieszczeniem głazów z tablicami przy pomniku w Jedwabnem
My, niżej podpisani obywatele i obywatelki, składamy obywatelskie zawiadomienie do Prokuratury o możliwości popełnienia przestępstwa przez autorów i osoby odpowiedzialne za umieszczenie głazów z tablicami przy pomniku upamiętniającym ofiary zbrodni w Jedwabnem [1]. Wnosimy o pilne zbadanie sprawy pod kątem naruszenia art. 261 oraz art. 257 Kodeksu karnego.
[1] Skandal na międzynarodową skalę przy pomniku w Jedwabnem. Naczelny rabin Polski: "To hańba!", 9.07.2025 r., Wyborcza.pl
Dlaczego ta sprawa jest ważna?
Tuż przed rocznicą mordu w Jedwabnem (gdzie zginęło co najmniej 340 osób narodowości żydowskiej) na polu leżącym nieopodal pomnika ofiar zbrodni w Jedwabnem umieszczono tablice kwestionujące udział Polaków w mordzie w Jedwabnem oraz treści o wydźwięku antysemickim. Sprawa już dziś odbija się echem, również na arenie międzynarodowej, godząc nie tylko w pamięć historyczną, ale również wizerunek Polski.
Naszym zdaniem mają tutaj zastosowanie dwa artykuły:
Art. 261 Kodeksu karnego penalizuje znieważenie pomnika lub miejsca pamięci narodowej. Umieszczenie głazów z tablicami, których treść kwestionuje ustalenia historyczne dotyczące sprawców zbrodni w Jedwabnem, narusza powagę miejsca pamięci i może być odbierane jako akt znieważenia pomnika oraz ofiar tej zbrodni.
Art. 257 Kodeksu karnego przewiduje karę za publiczne znieważanie grupy ludności z powodu przynależności narodowej lub wyznaniowej. Treści zamieszczone na tablicach, sugerujące m.in. symbiozę Żydów z okupantami czy kwestionujące ich cierpienie podczas Holokaustu, mogą być uznane za publiczne znieważenie społeczności żydowskiej oraz szerzenie stereotypów i dezinformacji.
Próby relatywizowania lub negowania zbrodni w Jedwabnem oraz upamiętniania ich w sposób sprzeczny z ustaleniami historycznymi * godzą w pamięć ofiar, porządek prawny i społeczny oraz mogą prowadzić do eskalacji nastrojów antysemickich. Ochrona miejsc pamięci oraz przeciwdziałanie mowie nienawiści są obowiązkiem państwa i powinny stanowić troskę jego obywatelek i obywateli.
Dlatego wnosimy o pilne podjęcie działań przez Prokuraturę i wyjaśnienie sprawy w interesie społecznym.
* Masowe mordy ludności żydowskiej w Jedwabnem, Radziłowie i innych miejscowościach na wschodnim Mazowszu w lecie 1941 roku, prof. dr hab. Andrzej Żbikowski, jih.pl (Żydowski Instytut Historyczny)